Psikiyatri Uzmanı Dr. Cengiz Soylu, melatonin içeren ilaç ve destek besinlerin kullanımı hakkında ikazlarda bulundu.
Melatonin kullanımının son devirde giderek arttığına dikkat çeken Uzm. Dr. Soylu, “Son günlerde hem etrafımızdaki insanların hem de polikliniklerimize başvuran hastalarımızın bir tabip önerisi olmadan melatonin ve melatonin içeren ilaçları giderek artan oranda kullandıklarını gözlemlemekteyiz. Bu gidişat son derece tehlikelidir. Zira melatonin bir hormondur, bir tabip önerisi olmadan ve üstelik yüksek dozlarda kullanılması tıbbi açıdan önemli risklere neden olur” diye konuştu.
“UYKU-UYANIKLIK DÖNGÜSÜNÜ DÜZENLEYEN BİR HORMON”
Bu mevzuda kıymetli bir pazarın olduğun altını çizen Uzm. Dr. Soylu, “Fakat bu durum asla halkın sıhhatinin önüne geçmemelidir. Melatonin insanlarımıza tıpkı başka suiistimal edilen ilaçlar üzere son derece doğal, hiçbir risk taşımayan bir ilaç formunda sunulmaktadır. Lakin gerçekte durum bu türlü değildir. Melatonin insan bedeninde doğal olarak bulunan ve uyku-uyanıklık döngüsünü düzenleyen bir hormondur. Beynin alt tarafında yer alan pineal bez yani epifiz bezi tarafından salınan bu hormon esas uyku-uyanma zamanlamasının yanı sıra, kan basıncının düzenlenmesi ve mevsimsel üreme dürtülerini senkronize etmede değerli rol oynar. Melatonin hormonu ayrıyeten bağışıklık sistemini olumlu etkileyerek gerilimi azaltır. Bu da ömür mühletinin artmasına ve yaşlanma bulgularının azalmasına yardımcı olur. Melatonin, bitkiler ve hasebiyle çeşitli besinlerde da bulunur. Antioksidan özellik taşır. İlaç yahut destek olarak kullanılan melatonin ise ekseriyetle bir laboratuvarda sentetik olarak üretilir ve ülkemizde besin desteği biçiminde satılır” dedi.
“JET-LAG VE UYKU MESELELERİNDE DOKTOR TAVSİYESİYLE KISA SÜRELİ KULLANILIYOR”
Melatoninin, jetlag yahut vardiyalı çalışma üzere uyku meselelerinin kısa periyodik tedavisi için doktor tavsiyesi ile kullanılması gereken bir ilaç olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Soylu, “Fakat melatonin bilhassa tabip dışındaki insanların ağır tavsiyesiyle bu kullanımların dışına çıkmıştır. Uykusuzluk lafı, geçen her durumda önerilen, hatta komşu tavsiyesiyle kullanılan bir ilaç haline getirilmiştir. Bu son derece yanlıştır, zira melatonin bir hormondur ve öylesine kullanılmamalıdır” tabirlerini kullandı.
“YÜKSEK DOZDA KULLANILDIĞINDA YAN TESİRLER ORTAYA ÇIKABİLİR”
Melatoninin, uygun endikasyonda ve gerçek dozda kullanıldığında inançlı olarak kabul edilebileceğini söyleyen Uzm. Dr. Soylu, “Fakat gereksiz formda ve yüksek dozda melatonin kullanıldığında baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı, gece terlemeleri, kilo artışı üzere birçok yan tesir ortaya çıkar. Melatonin kullanan bireyler gün içerisinde kendilerini çok yorgun, halsiz ya da uyuşuk hissedebilir. Huzursuzluk hissi, ruh halinde değişkenlik ve depresyon dahi görülebilir” dedi.
“DOKTOR TAVSİYESİ İLE KULLANILMALI”
Melatoninin, hormon olarak bedende yer aldığından fazla alınması durumunda hormonsal bozukluğa sebebiyet verebileceğini aktaran Uzm. Dr. Soylu, “Bu nedenle bireylerin kesinlikle doktor tavsiyesiyle melatonin kullanmaları gerekir. Melatonin kullanmak yerine kimi tedbirler alınarak da melatonin ölçüsü artırılabilir. Bunlar ortasında gece uyumadan evvel parlak ışıklardan uzak durmak ve uyunacak odayı karanlık tutmak, her gün tıpkı saatlerde yatıp kalkmaya ihtimam göstermek, bilgisayarlar, telefonlar ve televizyonlar üzere mavi ışığa sahip aygıtları uyumadan en az bir saat evvel kapatmak bunlardan en kıymetlileridir. Ayrıyeten kiraz, badem, muz üzere melatonin içeriği yüksek besinleri tüketmek, melatonin düzeylerini artırabilir” diyerek kelamlarını noktaladı.