Böbrek taşı kelam konusu olduğunda bağırsak bozuklukları, çok ölçüde su kaybına maruz kalmak yahut yetersiz su içmek, kalıtımsal durumlar, çocukluk çağında görülebilen böbrek taşları ve çok C vitamini kullanımına bağlı olarak gelişen taşlar üzere pek çok durum sıralanabilir.
Türk Böbrek Vakfı İdare Heyeti üyesi, Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Akıncı, “Böbrek taşının erkeklerde görülme oranı, bayanlardan 1/3 oranında daha yüksektir. Değerlendirmede, tedaviden evvel, taşın biçimine, büyüklüğüne ve oluşumuna nazaran planlama yapılmalıdır” dedi.
BÖBREK TAŞI TEDAVİSİ
Tedavi ve yaklaşımla ilgili bilgi veren Prof. Dr. Akıncı, “4mm’nin altında olan taşların çoklukla takiple düşmesi beklenir. 4-7 mm ortası taşların yarısı ve 8 mm’den büyük taşların ise nadiren resen düştüğü söylenebilir.
Böbrek taşı idrar yolunda harekete başlamışsa ve müdahaleye gerek kalmayacak kadar küçükse, hastalara bol su tüketmesi ve hareket etmesi tavsiye edilir. Ağrı kesicilerle taşın düşmesi sırasında yaşanabilecek meselelerin azaltılması hedeflenir. Lakin, 5 mm’den büyük taşlarda müdahale edilmesi ve doktora başvurulması gerekebilir.
Ürolog, taşın yeri ve büyüklüğüne, hastanın sıhhat durumuna ve yaşına nazaran gerekli müdahaleye karar verir. Çocuklarda ve yetişkinlerde benzeri tedavi yollarına başvurulduğu söylenebilir” dedi.
Bir sefer taş oluşması durumunda hayat boyunca kesinlikle bir sefer daha taş oluşabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Mustafa Akıncı, “Eğer taş her yıl ve 5-10 yılda bir oluşuyorsa kesinlikle metabolik araştırma yapılıp nedeninin bulunması ve tedavinin buna nazaran planlanması gerekir” dedi.
BÖBREK TAŞI BELİRTİLERİ
Akıncı, “Böbrek taşı en güzel ihtimalle, kendini ağrıyla ve bazen de enfeksiyon ve idrarda kanamayla kendini belirli eder. Kuşkulu karın ağrısıyla kendini belirli ettiği durumlarda olabilir. Ayrıyeten böbrek taşı olan bir hastada birebir vakitte apandisit olup olmadığının kesinlikle yeterli ayırt edilmesi gereklidir. Şayet bu ayrım yapılamazsa ve hasta apandisitse, sonucu vefat olabilir.
Böbrek taşı ise vefata sebep olmaz, korkmamak gerekir. Taşın yol açabileceği en kıymetli sorun, böbrek yetmezliğine sebep olabilmesidir. Böbrek yetmezliği akut yahut kronik olabilir. Kronikse bu durumda diyaliz gereklidir ve geri dönüşü yoktur.
Akut ise girişimsel tedaviyle tahlili mümkündür. Ağrıyla gelen bir hasta, doktor tarafından güzelce değerlendirilip apandisit, safra kesesi taşı, pankreatit ve divertikülit olup olmadığı değerlendirdikten sonra en naif biçimde böbrek taşı tanısı konulabilir” dedi.
BÖBREK TAŞI NEDEN OLUŞUR?
Akıncı taş oluşumu önlemek ve alınabilecek tedbirleri ise şöyle sıraladı: “Obez olmamak, hareketsiz olmamak (kemiklerden kalsiyum mobilizasyonunu önler), su içmemek (idrar konsantrasyonunu arttırır), çok et yemek (ürik asit taşlarına sebep olabilir), zerzevat yememek(idrarın Ph kıymetini bozar), az meyve tüketmek (İdrarın Ph kıymetini bozar), çok rafine besin almak – lifsiz besin tüketmek (bağırsak sıhhatini etkiler) çok şeker ve tuz tüketimi (bağırsaklardan kalsiyum ve oksalat emilimini arttırır).
Taş oluşumunu önlemek için ise: lifli besinle beslenmek, tuz tüketmemek, bol su içmek, çok hareketli olmak, her gün bir limon tüketmek, var olan metabolik hastalıkların tedavisini sağlamak“.