Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Türkiye’de erken yaşta ve zorla evliliklerin önlenmesine yönelik kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarının katılımı ile kapsamlı çalışmalar gerçekleştiriyor.
2017 ve 2018 yıllarında erken yaşta ve zorla evlilik oranlarının yüksek olduğu Diyarbakır, Urfa, Mardin, İzmir-Kiraz ilçesi, Antalya, Kars, Ağrı, Iğdır, Van, Muş, Bitlis, Gaziantep, Kilis, Nevşehir, Yozgat, Aksaray, Niğde, Hatay ve Kahramanmaraş’ta saha ziyaretleri gerçekleştirildi.
Saha ziyaretlerinde Bakanlık İl Müdürlükleri tarafından illerde erken yaşta evliliklerin durumuna ilişkin raporlar hazırlandı. İllerdeki ilgili kamu kurum temsilcileri ile yapılan görüşmeler ve ilin öncelikli ihtiyaçları doğrultusunda her il için ‘Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele İl Eylem Planı’ hazırlandı.
İMAM VE MUHTARLARA EĞİTİM VERİLDİ
Eylem planları kapsamında 2021 yılında Ağrı’da 153 köy imamına erken yaşta ve zorla evlilik konusunda eğitim verildi. Antalya Serik’te görev yapan 66 mahalle muhtarına ‘Kadına Yönelik Şiddet ile Erken Yaşta ve Zorla Evlilikler Farkındalık Semineri’ düzenlendi. Diyarbakır’da emniyet ve jandarma görevlileri, er-erbaşlar, din görevlileri, muhtarlar, aile ve sosyal hizmetler il müdürlüğü çalışanları, kaymakamlık personeli, ceza ve tevfik evlerinde kalan tutuklu ve hükümlüler, belediye personeli, SED ve evde bakım hizmetinden faydalanan vatandaşlar, Aile Destek Merkezi koordinatör ve kursiyerleri, evlilik okulundaki gelin- damat ve nişanlı çiftlere yönelik Ocak-Aralık 2021 tarihleri arasında eğitimler düzenlendi. Bu eğitimlere 4 bin 519 kişi katıldı.
KAHVEHANEDE SEMİNER
Gaziantep Şahinbey Sosyal Hizmet Merkezi, 70 kadına yönelik farkındalık çalışması yaptı. Hatay’da 373 sağlık çalışanına erken yaşta ve zorla evlilikler hakkında bilgilendirme seminerleri yapıldı. Iğdır’da kahvehanelerde erken yaşta ve zorla evlilikler konusunda toplantılar düzenlendi. Kahramanmaraş’ta il müdürlüğü ve Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Kadın Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi ile iş birliğinde erken yaşta ve zorla evliliklerin nedenleri ve sonuçlarını tespit etmeye yönelik ‘Kahramanmaraş İlinde Erken Yaşta ve Zorla Evliliğin Nedenlerini ve Sonuçlarının Araştırılması’ projesine devam edildi. Kars’ta Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Başkanlığına bağlı görev yapan personele yönelik erken yaşta ve zorla evlilikler ile mücadele konusunda bilgilendirme semineri düzenlendi. Mardin’de Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi ve Sağlıklı Hayat Merkezlerinde düzenlenen eğitimlerle 530 kişiye ulaşıldı.
OKULA GİTMEYEN KIZ ÖĞRENCİLERE ZİYARET
Muş’ta Emniyet Müdürlüğünce kız çocuklarının devamsızlığının azaltılmasına yönelik, okul koordinasyon görevlileri tarafından okul müdürleri ile görüşülerek okula devamsızlık yaptığı bildirilen ailelere Toplum Destekli Polislik çalışması kapsamında ziyaretler gerçekleştirildi.
Niğde’de Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne bağlı yatılı kuruluşlarda kalan kız çocukları için ‘rol model’ buluşmaları gerçekleştirildi. Şanlıurfa’da okula devam etmediği tespit edilen 110 öğrenciye yönelik ev ziyareti gerçekleştirildi. Van’da eğitimler gerçekleştirilerek 33 bin 164 öğrenci ve veliye ulaşıldı. Yozgat’ta ailelere ve öğrencilere yönelik bilgilendirme ve farkındalık faaliyetleri gerçekleştirildi. Kız çocuklarının okula devamları konusunda destek sağlanarak, ailelere rehberlik hizmeti verildi.
Daha sonra illerde yapılan çalışmaların diğer illere duyurulması, çalışmalar yapılırken karşılaşılan sorunlara ilişkin karşılıklı destek sağlanarak ortak akılla sorunların çözüme kavuşturulması ve yeni projeler üretilmesi amacıyla 2-3 Eylül 2021 tarihlerinde çevrim içi çalıştay düzenlendi.
2021’DE ERKEN EVLİLİK ORANLARI DÜŞTÜ
19 ilde uygulanan eylem planları çerçevesinde yapılan çalışmalar sonucunda 2021 yılında erken yaşta ve zorlanma evlenme oranlarında büyük düşüş yaşandı. Buna göre 2009 yılında 16-17 yaşında evlenen kişilerin toplam evlenmeler içindeki oranı yüzde 8,1 iken, 2021 yılında yüzde 2,3’e düştü. 2021 yılı verileri istatistiki bölge bazında incelendiğinde 16-17 yaş grubu içerisinde evlenenlerin sayısının en yüksek olduğu bölgenin Güneydoğu Anadolu, en düşük olduğu bölgenin ise Doğu Karadeniz olduğu görüldü. 2021 yılı verileri il bazında incelendiğinde de 16-17 yaş grubu içerisinde evlenenlerin sayısının en yüksek olduğu ilin Gaziantep, en düşük olduğu ilin ise Tunceli ve Bayburt olduğu kayıtlara geçti.
YENİ DÖNEMDE 21 İLDE UYGULANACAK
Bilinçlendirme ve farkındalık çalışmaları, erken yaşta ve zorla evliliklerin araştırılması, görsel/işitsel materyal hazırlanması, kız çocuklarının rol model kadınlarla buluşmalarının gerçekleştirilmesine yönelik hedef ve faaliyetleri içeren eylem planları yeni dönemde 21 ilde uygulanacak