Uşak’ın Sivaslı ilçesine bağlı Tatarlı Köyünde yaşayan çiftçi İbrahim Kaya’nın Tarım Kredi Kooperatifinden aldığı krediyi ödeyememesi ardından verdiği taahhüt nedeniyle ‘tazyik cezası’ alarak hapse atılması, çiftçi borçlarını bir kez daha gündeme getirdi.
Kaya’nın gözaltındaki fotoğrafını paylaşarak Türkiye’nin duymasını sağlayan İYİ Parti Konya Milletvekili ve TBMM Tarım Komisyonu üyesi Fahrettin Yokuş ile üreticilerin zor şartlar altında mücadele ettiğini göstermek amacıyla yaşadığı evin görüntülerini paylaşan CHP Uşak Milletvekili Özkan Yalım SÖZCÜ’ye açıklamalarda bulundu.
KAÇ ÇİFTÇİ HAPSE ATILDI BİLMİYORUZ
Gözaltı fotoğraflarının kendisine çiftçi platformundan gönderildiğini söyleyen Yokuş, ”Bunun gibi olaylar, duyumlar alıyoruz. Şu ana kadar kaç çiftçi hapse atıldı bilmiyoruz. Bu işin gittikçe ağırlaşan bir kanayan yara olduğunu hepimiz biliyoruz. Türkiye’nin her yerinden feryatlar geliyor. Çiftçiler hükümetten yeni bir yapılandırma bekliyor” ifadelerini kullandı.
ÇİFTÇİLERİN KREDİ BORCU 220 MİLYAR LİRA
Çiftçilerin önemli bir bölümünün icralık olduğunu söyleyen Yokuş, “Bizim tespitimize göre çiftçilerin banka ve tarım kredi kooperatiflerine borçlarının toplamı 220 milyar lirayı buluyor. Bunun en az yüzde 15’i icra ile karşı karşıya. Bu da yaklaşık 35 milyar lira yapıyor. Bu rakam binlerce çiftçiyi ifade ediyor. Çabalarımız karşılık bulmuyor. Maalesef mecliste herhangi bir şey yapma şansımız yok. Bakana bu konuları çok anlattık ama kendisi çiftçilerin sorunlarına karşı kayıtsız kalıyor. Onun için mesafe alamıyoruz” diye konuştu.
TEDBİR ALINMASI GEREKİR
Uşaklı üreticinin başına gelenlerin diğer çiftçilerin başına gelmemesi için acil tedbirler alınması gerektiğini söyleyen Yokuş sözlerini şöyle sürdürdü:
– Çiftçilerin borcunda yapılandırmaya gitmek lazım ama şu anki iktidarın bir şey yapmadığını görüyoruz.
– Girdilerin bu kadar arttığı, üreticinin üretimden bu kadar çekildiği bir dönemde üretmeyen çiftçi nasıl borçlarını ödesin?
– Faiz borçları silinebilir, ana borçlar harman zamanına ertelenebilir. Borç taksitlendirilebilir.
– Zaten ekonomide sıkıntıların yanında kuraklık nedeniyle üretimde çok eksik oldu. 2022 yılı daha da kötü geçecek. Gıda fiyatları anormal şekilde artıyor.
– Gıdaya ulaşım önümüzdeki yıl daha da zorlaşacak bu görünüyor. Vakit geçirmeden çiftçiler ile ilgili adım atılmalı.
EKİM YAPMIŞ ÇİFTÇİ KUMAR OYNAMIŞ OLUYOR
– Çiftçi toprağına küstü onu tekrar barıştırmak lazım. Bu gerçek bir beka sorunudur. Yarın gıda bulamamakla karşı karşıya kalabiliriz.
– Türkiye genelinde ziraat odaları ile yaptığımız temaslarda bu yıl çiftçinin en az yüzde 10 ile 20 arasında bir kısmının ekimden vazgeçtiğini ya da kısmen uzaklaşacağını öğrendik. Elimizde net veri yok ama Anadolu’ya gittiğimizde bu hissediliyor.
– Ekim yapmayacağını söyleyenlerle sık sık karşılaşıyoruz. Alım garantisinin olmaması, taban fiyatların yetersiz kalması, maliyetler ve üreticinin emeğinin karşılığını alamaması buna neden oluyor.
– Ekim yapan çiftçi kumar oynamış oluyor. Sonu belli olmayan ekim yapmış oluyor. Bu sorunlar çözülmeli, çiftçiye nefes aldırılmalı.
YALIM: DURUM DAHA DA VAHİMLEŞECEK
SÖZCÜ’ye konuşan Yalım ise hapse atılan İbrahim Kaya’nın yaşadığı evin görüntülerini paylaştı; “Evin durumu içler acısı” diyerek çiftçinin durumunu anlattı:
– Çiftçi kullandığı kredi yüzünden tutuklandı. Ben eşi ile görüştüm. Eşinin yaşadığı ve kendisinin yaşadığı evin durumu içler acısı. Çektiği kredi ile ne almışlar? Aldıkları mazot, gübre, pulluk ve tohum. Ekiyorlar ama geçen yıl kuraklık nedeniyle ürün kaldıramadıkları için kredi borçlarını ödeyemediler. Verdikleri taahhüt yüzünden içeri alınıyorlar. Şu anda tarlaların ekilmesi lazım ki; seneye ürünün alabilsinler.
– Siz İbrahim Kaya’yı tutuklarsanız, üç ay içerde tutarsanız, tarlalarını ekemeyecek ve seneye hiçbir şey kaldıramayacak. Ne kendisine, ne karısına ne de üç çocuğuna bakamayacak. İşler iyice vahimleşecek. Ben buradan tarım bakanının acilen göreve çağırıyorum borçları olan çiftçilerin borçları en az bir yıl ertelenmesini talep ediyorum.