Hepimiz sağlıklı ve dengeli beslenmenin önemini biliyoruz. Yıllardır yapılan birçok araştırma, belirli gıdaların düzenli olarak tüketilmesinin vücudumuza sayısız fayda sağladığını doğrulamıştır. Çok eski zamanlardan beri, doğal tıbbın temeli olarak farklı gıdalar ve bitkiler kullanılmıştır. Virüsler, bakteriler ve mantarlarla savaşma güçleri olan ve bağışıklık sistemini güçlendiren birçok besin vardır. Yaygın olarak bulunan ve antibiyotik gıdalar olarak bilinen birçok besin, vücudumuza büyük faydalar sağlar. Son zamanlarda antibiyotiklere karşı artan bir direnç tespit edilmiştir. Bu ilaçların aşırı tüketimi veya yanlış kullanımı sağlığa zararlı olmasının yanı sıra bakterileri dirençli hale getirebilir. Çeşitli araştırmalar, bu antibiyotiklerin bilinçsiz kullanılmasının, bağışıklık fonksiyonunu destekleyen floraya zarar verebileceğini ve tekrarlayan enfeksiyonlara neden olabileceğini göstermektedir. Antibiyotik özellikli bazı besinleri günlük beslenmenize dahil etmek bağışıklık sistemimize önemli ölçüde yardımcı olacaktır. Dyt. Serkan Sıtkı Şahin, solunum veya sindirim gibi birçok hastalıkla mücadele edebileceğiniz antibiyotik gıdaları sıraladı: Baharatlı aroması ve sıra dışı tadı olan reyhan (fesleğen), oldukça güçlü bir bağışıklık koruyucudur. Ne işe yarar? Doğal antibiyotik, dezenfekte edici ve antibakteriyel özelliklere sahiptir ve vücudu çeşitli enfeksiyonlardan korur. Ne zaman alınır? Soğuk algınlığı, grip için kullanılır, bronşlardan balgamı dışarı atar, öksürüğü giderir. Ateşi düşürebilir, uykusuzluğu ve sinir gerginliğini giderebilir. Nasıl kullanılır? Taze kullanın. Baharatlı aromayı ‘öldürmemek’ için pişirmeden salatalara veya yemeklere ekleyin. Buzdolabında uzun süre saklanmaz ve donduğunda özellikleri kaybolabilir. Reyhan çayı (4 yemek kaşığı doğranmış yaprak ve 250 ml kaynar su) bademcik iltihabı, baş ağrısına yardımcı olur. Bu bitki, gastrit gibi sindirim sisteminin iltihaplı hastalıklarına mükemmel şekilde yardımcı olur. Egzama veya sedef hastalığından etkilenen cilt bölgelerini yağlamak için de reyhan yağı kullanılabilir kullanılabilir. Yan etkiler Hamile kadınlar ve ayrıca hormonal kontraseptif kullananlar için önerilmez. Kanın pıhtılaşması eğilimi varsa (tromboflebit, tromboz, kalp krizi veya felç geçirdiyseniz ve genel olarak kardiyovasküler sistem sorunları ve diyabet) bir uzmana danışmadan kullanılmamalıdır. Yaban mersini, iyi bir vitamin kaynağıdır. Harika antioksidanlarla dolu bu meyve, hastalıklara karşı en iyi yardımcılarınızdan biri olabilir. Ne işe yarar? Yaban mersini, analjezik (ağrı kesici) ve antipiretik etkileri olan aspirin benzeri bir madde içerir. Yaban mersini idrar yolundaki bakterileri öldürür ve enfeksiyonun vücuda yayılmasını engeller. Ne zaman alınır? Yüksek ateş ve soğuk algınlığı ile. Yaban mersini meyvelerinden elde edilen kaynatma ve meyve içecekleri yüksek bir iltihap önleyici etkiye sahiptir, genellikle akciğerlerin, böbreklerin veya mesanenin iltihabını giderir. Nasıl kullanılır? Yaban mersini taze yenilmelidir, çünkü taze meyvelerde besin konsantrasyonu en yüksektir. İçecekler halinde veya kaynatılarak da tüketilebilir. Yan etkiler Safra kesesi sorunlarında önerilmezler. Mutlaka bir uzmana danışılmalıdır. Adeta bir besin deposu olan narlar, bağışıklık güçlendirici özellikleriyle öne çıkıyor. Ne işe yarar? Narın büzücü maddeleri bronşit ve zatürrede balgamı gidermeye yardımcı olur ve ayrıca pankreasın çalışmasını uyarır. Ne zaman alınır? Günde bir bardak nar suyu, bulaşıcı hastalıklardan sonra kanı temizlemeye yardımcı olacaktır. Ayrıca soğuk algınlığı, öksürük, yüksek ateşle savaşır ve bir iltihap önleyicidir. Bronşiyal astım ve anemi hastalıkları için de önerilir. Nasıl kullanılır? Meyve suyu için veya günde bir tane nar yiyin. Seyreltilmiş meyve suyu ile gargara da yapabilirsiniz. Yan etkiler Midede artan asitlik sorunu varsa önerilmez. En iyi su veya havuç suyu ile seyreltilir. Üzüm gibi kümeler halinde büyür, aralık ayında olgunlaşır ve tüm özelliklerini yaz ortasına kadar korur. Ne işe yarar? Greyfurt çekirdeği ekstresinin 800 bakteri türüne ve 100 mantar türüne karşı etkili olduğu bulunmuştur. Ve hatta bazı virüslere karşı da etkileri kanıtlanmıştır. Yan etkisi yoktur (tabii ki bireysel hoşgörüsüzlük dışında). Greyfurt organik asitler, mineraller, pektin, fitokitler, uçucu yağlar ve naringin adı verilen bir madde deposudur. Sindirim sistemi için iyidirler ve kan kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olurlar. Ne zaman alınır? Bütün kış soğuk algınlığını önlemek için tüketilebilirler. Nasıl kullanılır? Her gün yarım greyfurt hastalıkları uzak tutabilir. Veya bütün meyvenin suyunu sıkabilirsiniz. Ancak meyve suyu halinde önemli oranda besin maddesini kaybedecektir. Yan etkiler Hazır greyfurt özleri çok güçlü ve konsantredir, bu yüzden dikkatli kullanılmalıdır. Greyfurt mide ülseri ve mide asiditesinin yüksek olduğu durumlarda önerilmez. Yüksek asit içeriği nedeniyle diş minesinde sorunlara neden olabilir. Tuhaf figürler şeklinde aromatik kökleri olan bu çok yıllık bitki, özellikle Asya’da mucizevi olarak kabul edilir. Japonlar çiğ balık yerler ve mucizevi parazit önleyici zencefili tükettikleri için hiçbir şeyden korkmazlar. Ne işe yarar? Zencefil kökü antimikrobiyal, iltihap önleyici, balgam söktürücü, ateş düşürücü ve terletici özelliklere sahiptir. Ne zaman alınır? Akut solunum yolu enfeksiyonları, soğuk algınlığı, bademcik iltihabı, larenjit, farenjit, bronşit tedavisinde ve pnömoninin tedavisinde yardımcı olarak kullanılır. Nasıl kullanılır? Taze kökü rendeleyin ve çaya ekleyin. Veya ayrı olarak demleyin. Yan etkiler Karaciğer hastalıkları ve mide ülserleri durumunda dikkatli tüketilmelidir. Ayrıca hipertansiyonu olan hastaların tüketmeden önce mutlaka bir uzmana danışması gerekir. Lahana, mükemmel besin içeriğine sahip bir sebzedir. Çok yönlü bu sebze, hastalıklardan korunmanıza yardımcı olabilir. Ne işe yarar? Lahanalar lif, karoten, folik asit, potasyum, kalsiyum, fosfor ve ihtiyacımız olan tüm vitaminleri içerirler. Ne zaman alınır? Uykusuzluk, sindirim sistemi hastalıkları ve migren için kullanılır. Lahana ayrıca antimikrobiyal özelliklere sahiptir. Nasıl kullanılır? Sadece salatalarda ve yemeklerde taze olarak değil, aynı zamanda lahanaları suyunu sıkarak da kullanabilirsiniz. Ve ayrıca lahana turşu olarak antibiyotik özelliklere sahiptir. Yan etkiler Pankreatit, karın ve göğüs cerrahisi durumunda önerilmez. Tiroid bezinin akut hastalıklarında, mide ülseri ve duodenum ülseri ve gastrointestinal kanama ile dikkatli tüketilmelidir. Orman meyvelerinin kraliçesi olan kızılcıklar, tüm yıl boyunca tüketilebilir ve donmuş olarak faydalı özelliklerini korur. Ne işe yarar? Antiviral ve antibiyotik özelliklere sahiptir ve mükemmel bir antioksidandır. Kızılcık, bakterilerin mesanenin duvarlarına yapışmasını önleyerek enfeksiyonları önler. Kızılcık, ağızdaki bakterilerle de savaşmaya yardımcı olarak diş çürümesine ve periodontal hastalığa karşı yardımcı olur. Kızılcık, en büyük doğal antibiyotiklerden biridir. Kızılcıklarda, antibiyotiklerin E. Coli sınıfının mikroplarına (böbreklerin, mesanenin, enfeksiyöz gastroenterit iltihabına neden olan büyük bir bakteri grubu) karşı etkisine benzer asitler vardır. Deneyler, kızılcık özünün geleneksel antibiyotiklere dirençli hale gelen bakteri türlerine karşı bile etkili olduğunu göstermektedir. Araştırmalar, kızılcıkların iyileştirici özelliklerinin mide ülserlerine neden olan Helicobacter Pilori bakterilerinin yayılmasını önlediğini göstermektedir. Ne zaman alınır? Genitoüriner sistem hastalıkları ile ağız boşluğu hastalıklarında özellikle yararlıdır. Uzun zamandır ateş, soğuk algınlığı, iskorbüt, yüksek tansiyon, böbrek hastalığı ve salgı yetmezliği olan kronik gastrit hastaları için de kullanılmaktadır. Nasıl kullanılır? Kızılcık suyu, kaynatılmış kızılcık ve reçel şeklinde tüketilebilirler. Meyve suyundan losyonlar egzama ve farklı cilt hastalıkları için kullanılabilir. Yan etkiler Akut aşamada ürolitiyazis, gut, mide veya duodenum ülseri durumunda önerilmez. Tarçın, ‘ölümcül’ doğal antibiyotik olarak da adlandırılır. Gerçek Seylan tarçını, en inatçı bağırsak bakterisi E. Coli’nin saldırısına karşı savaşabilir. Ne işe yarar? Tarçın sadece doğal bir antibiyotik değil, aynı zamanda mükemmel bir bağışıklık artırıcı ve organları uyarıcı ve güçlendirici bir besindir. Ne zaman alınır? Belirgin bir terletici etkiye sahip olduğu için solunum yolu enfeksiyonları ve soğuk algınlığı için yararlıdır. Depresyon ve migren tedavisinde de yardımcı olarak kullanılabilir. Ayrıca şişkinlik ve ishal belirtilerini azalttığı bilinmektedir. Nasıl kullanılır? Çay olarak veya sıcak süt ile birlikte tüketilebilir. Kabuk tarçın, kaynatılıp gargara yapıldığında antiseptik etkiye sahiptir. Ttarçın kabuğunun özütü, virüsler üzerinde yıkıcı bir etkiye sahiptir. Yan etkiler Hamilelik (rahim kasılmasına neden olabilir) ve iç kanama eğilimi durumunda önerilmez. Herhangi bir soğuk algınlığının başlangıcında belki de en yaygın tavsiye limonlu çay içmektir. Bu limonun ana avantajıdır, soğuk algınlığı sırasında vücudun virüslerle ve enfeksiyonlarla başa çıkmasına yardımcı olma yeteneği vardır. Ne işe yarar? En iyi doğal antiseptiklerden biridir. Limon veya limon yağı birçok tıbbi preparatın bir parçasıdır. İltihabı gidermek, yaraları iyileştirmek, mikroplarla savaşmak ve vücudu güçlendirmek için iyidir. Ne zaman alınır? Soğuk aylarda bağışıklığı güçlendirmek için alınabilir. Veya hastalığın en başında alınması uygundur. Nasıl kullanılır? Yarım limon suyunu yarım bardak ılık suda seyreltin, bu sıvıyla gargara yapın. Mantardan etkilenen ciltteki sorunlu alanları limon suyuyla silin. Boğaz ağrısının başlangıcında limon kabuğunu yavaşça çiğneyebilirsiniz, uçucu yağlar mukoza zarlarında iyi çalışır ve mikropları öldürür. Yan etkiler Alerjiler, gastrit, duodenit, pankreatit, mide veya duodenum ülseri durumunda önerilmez. Bitkilerin çok azı soğuk algınlığı ve akut solunum yolu enfeksiyonlarına karşı soğan kadar iyi savaşabilir. Ayrıca yemeklere de lezzet verir. Ne işe yarar? Soğanların zengin olduğu biyolojik olarak aktif maddeler bağışıklığı arttırmaya, patojenik mikroorganizmaları öldürmeye, bağırsak florasını normalleştirmeye, ağız boşluğunun mikrobiyal dengesini geri kazanmaya, metabolizmayı harekete geçirmeye, hematopoezi ve kan temizlemeyi teşvik etmeye yardımcı olur. Ayrıca bazı cilt hastalıkları ile baş etmeye yardımcı olabilirler. Soğan suyu gerçek bir doğal antibiyotiktir. Ne zaman alınır? Soğuk aylarda ve genel olarak her gün hastalıkları önlemek için tüketilebilirler. Sadece soğuk algınlığı virüsleriyle değil, aynı zamanda streptokoklar, dizanteri, difteri ve tüberküloz basili gibi mikroplarla da savaşabilirler. Nasıl kullanılır? Çiğ, haşlanmış ve kızartılmış şekilde kullanılabilen çok yönlü bir besindir. Ayrıca ballı soğan suyu (1:1 oranında) şeklinde öksürük tedavisi için kullanılabilir. Hasta bir kişinin odasında kesebilir ve kokusunu yayabilirsiniz, böylece mikroplar tam anlamıyla anında ölür. Yan etkiler Böbrek ve karaciğer hastalıkları, gastrointestinal hastalıkların alevlenmesi ve hipertansiyon durumunda dikkatli kullanılmalıdır. Birçok faydalı özelliği olan çok faydalı ve çok lezzetli bu meyveler, soğuk algınlığına karşı başarılı bir şekilde savaşır, sinir sistemi üzerinde faydalı bir etkiye sahiptir, iştahı arttırır ve mükemmel bir antidepresandır. Ne işe yarar? Mükemmel iltihap önleyici, antiseptik, antibakteriyel ve terleticidir. Ahudududaki salisilik asit, komplikasyona neden olmadan ateşi düşürür. Ne zaman alınır? Üst solunum yolu enfeksiyonları, soğuk algınlığı ve eklem ağrılarını hafifletebilir, ayrıca ateşi azaltabilir. Nasıl kullanılır? Reçeli sıcak suda seyreltin, kuru meyveleri ve yaprakları terletici çay şeklinde demleyin veya ahududuları pişirerek jöle yapın. Yan etkiler Böbrek ve pankreas hastalıkları ve gut varlığında dikkat edin. Bu arı ürünleri üzerine birçok araştırma yapılmıştır. Ve hepsi balın sürekli kullanımının vücudun bağışıklık tepkisini arttırdığını ve enfeksiyonlara karşı dirençli hale getirdiğini kanıtlamıştır. Propolis ise yara iyileşmesini destekler ve hemen hemen tüm mantar türleri ile baş eder ve damarların duvarlarını güçlendirir. Ne işe yarar? Staphylococcus aureus’u bile öldürebilen güçlü doğal antibiyotik madde inhibin içerirler. Ne zaman alınır? Hastalıkların önlenmesi için bal her gün faydalıdır. Propolis tentürü orta kulak iltihabı, farenjit, bademcik iltihabı, sinüzit, pürülan yaralara yardımcı olur. Nasıl kullanılır? Sabahları bir bardak ılık suya bir kaşık bal karıştırın, aç karnına için. Bu tarif, çeşitli sindirim hastalıklarının iyileşmesine yardımcı olur, bağışıklık sistemini güçlendirir. Gün boyunca çay ile 3-4 çay kaşığı bal daha yiyebilirsiniz. Balı çok sıcak suda (40 dereceden yüksek değil) karıştırmamaya çalışın, aksi takdirde tüm besinler yok olabilir. Soğuk algınlığını önlemek için propolis tentürü (bir bardak suya 10 damla) 3-4 hafta boyunca günde üç kez alınabilir. Yan etkiler Alerjiler ve şeker hastalığı durumunda dikkat edilmelidir. Başka bir kahraman, doğal bir antibiyotik ve gerçek bir vitamin deposu turplar, çok fazla C vitamini, potasyum, kalsiyum, kükürt ve magnezyum içerirler. Ne işe yarar? Siyah turp suyu, yaraları ve ülserleri iyileştirebilen güçlü bir antiseptiktir; balgam söktürücü ve öksürük için idealdir. Diyabete faydalıdır, idrar söktürücü, yara iyileştirici ve antibakteriyel etkiye sahiptir. Sindirimi ve metabolizmayı iyileştirir. Ne zaman alınır? Öksürük, bronşit, grip ve boğaz ağrısı için kullanılabilir. Nasıl kullanılır? Turp suyunu 1:1 oranında bal karıştırın. Günde 3-4 kez, bir çorba kaşığı alın. Yan etkiler Kardiyovasküler hastalık, şiddetli böbrek hastalığı, mide ve duodenum ülserleri durumunda dikkatli kullanılmalıdır. Çok kullanışlı bu meyve bazı bölgelerde ‘ev doktoru’ olarak adlandırılır. Ne işe yarar? İltihap önleyici ve dezenfektan özelliklere sahiptir. Virüsleri, bakterileri ve mikroskobik mantarları baskılayabilir ve hatta öldürebilir. Yaşlanmayla savaşır, Alzheimer hastalığı riskini önler. Ne zaman alınır? Anjina, ishal, ateş v eöksürük durumunda yararlıdır. Nasıl kullanılır? Yaprakları ve meyveleri çay şeklinde demleyebilir, pişirebilir veya reçel şeklinde tüketebilirsiniz. Bire bir su ile seyreltilmiş kuş üzümü suyu ile gargara yaparak boğaz ağrısını önleyebilirsiniz. Kuş üzümü yaprağı döküntüler ve cilt tahrişi ile etkili bir şekilde savaşır. Yan etkiler Midenin artan asitliği ve hamilelik sırasında dikkatli olun. Doğal antibiyotik denilince akla ilk gelen gıda sarımsaklardır. Araştırmalar, sarımsağın vücudun kendi bağışıklık hücrelerini (T-lenfositleri) ‘açabildiğini’ göstermektedir. Bir diş sarımsak 400’den fazla faydalı bileşik içerir. Ne işe yarar? Virüsleri ve bakterileri yok eder, bağırsak ve diğer parazitleri yok eder, tansiyonu düşürür ve trombozu önler. Antioksidan özelliklere sahiptir. Sarımsak, difteri, peptik ülser hastalığı ve tüberküloz tedavisinde kullanılır. Sarımsağın uçucu yağları, omega 3 yağ asitlerinin özelliklerine sahiptir, yani kanseri önleyebilirler. Ne zaman alınır? Özellikle soğuk aylarda kullanılmalıdır ancak tüm yıl boyunca tüketmek faydalıdır. Nasıl kullanılır? Salatalara veya yemeklere ekleyin. Sarımsak esansiyel yağları antiseptik görevi görür. Sarımsak tentürü uyarıcıdır. Yan etkiler Mide asiditesinin artması, safra taşı hastalığı, gastrit, mide veya duodenum ülseri durumunda dikkatli kullanılmalıdır.