İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) temmuz ayı meclis toplantısında endüstriciler ile Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu ortasında yaşanan tartışmanın yankıları sürüyor. Endüstriciler, TCMB’nin siyaset faizi yüzde 14 iken bankalarda yüzde 50’lere varan oranlarda kredi faizleriyle karşı karşıya kaldıklarını ve Eximbank’tan da kâfi kredi dayanağını alamadıklarını söylemiş; Kavcıoğlu ise “ucuz kredi kullanıp döviz alıyorsunuz, hepinizin listesi elimizde var” üzere ithamlarda bulunmuştu. Endüstriciler ve ihracatçılar, kredi faizlerinin halihazırda yüzde 30 ila yüzde 50 ortasında değiştiğini; kredi kullanmak isteyen iş insanlarının da 3-4 ay boyunca sırada beklediklerini belirterek reaksiyon gösterdi.
Sözcü’nün haberine nazaran, Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Lider Vekili Ahmet Hamdi Gürdoğan, “Şu an yüzde 50’ye kadar çıkan kredi faizleri var. Bu sorunu tüm iş insanları yaşıyor. Var olan bir sıkıntıya yok demek tahlil getirmiyor” dedi. “Eximbank da kredi musluklarını çok kıstı. Eximbank’tan kredi kullanmak isteyen arkadaşlarımızdan 3-4 ay sıra bekleyenler var” diyen Gürdoğan, “Bu sıkıntılar yoksa biz neden kahır yaşayıp da 4 ay bekliyoruz? Bir ay içinde vereceğin krediyi 3-4 ayda verirsen sene bitiyor” diye konuştu.
“Parayı bekletecek durumumuz yok”
Bankaların, kredi çekmek isteyen firmalara çıkardığı zorluklara da değinen Gürdoğan, şöyle devam etti:
“Firmanın teminatı, mal varlığı dört dörtlük olduğu halde ‘çöp olsa gözlerine batıyor.’ Borcu olmayan, yalnızca bir taksitini bir hafta geciktirmiş birinin bile bu geciktirmesi önüne sorun olarak konuluyor. Kimin bu periyotta günü gününe taksit ödeyebilecek gücü var? Bunlar bizim karşılaştığımız çok temel problemler. Bu süreçlerin hızlanmasını istiyoruz. Yalnızca adım atmak, yürümek istiyoruz. Parayı bekletecek durumumuz yok. Para beklerse ihracat durur. İhracatta büyümek, finansman dayanağına ulaşmakla olur. Biz borçlu olanları affedin demiyoruz ki. En azından günü kurtarmak için finansman takviyesine akışı hızlandırın.”
“Kamu finanse etmiyor, özelde kredi faizi yüzde 50”
Ege Bölgesi Sanayi Odası Lideri Seçkin Yorgancılar da “Şu an kredi faizleri yüzde 30 ila yüzde 50 arasında” dedi. Kamu bankalarındaki faiz oranının daha düşük oranlarda olduğunu belirten Yorgancılar, lakin bu kredileri herkesin alamadığını, hasebiyle bu kredilerine bütün piyasayı finanse etmekten uzak olduğunu vurguladı.
“51 ülke faiz artırdı, biz ne yaptık?”
Yorgancılar, Kavcıoğlu’nun sanayiciye yönelik ithamlarına yönelik ise “Sanayiciyi desteklemek yerine motivasyonunu düşüren telaffuz ve uygulamalar son derece yanlış” değerlendirmesinde bulundu. “Merkez bankasının ana misyonu para siyasetlerini düzenlemek ve fiyat istikrarını sağlamaktır. Liderinin yapmış olduğu konuşmalar öncelikle piyasaya itimat vermelidir” diyen Yorgancılar, şöyle devam etti:
“Çünkü herkes merkez bankası liderinin ağzından çıkan kelama bakıyor fakat lider ‘sanayici kredilerle döviz alıyor’ ithamında bulundu mesela. Endüstrici dövizle makine alıyor, ham husus alıyor. Kendisini enflasyona karşı koruyabilmek döviz alıyor. Esasen enflasyon yüksek olmasa bunları konuşmazdık. AKP iktidara geldiğinden beri faiz, döviz ya da merkez bankası liderinin ‘elimde liste var’ üzere konuşları hiç gündeme gelmemişti. Artık gelmesinin tek nedeni enflasyonun bu düzeyde olması. Enflasyonu düşürmek için de yapılması gereken süreçler belirli. Yalnızca temmuz ayında 51 ülke faiz artışı yaptı. Biz ne yaptık?”