Günümüzde dünyanın pek çok yerinde Miladi takvim kullanılırken, Uzakdoğu coğrafyasında yüklü olarak lokal takvimler kullanılıyor. 22 Ocak’ta başlayan yıl ile Çin bu yıl tavşan yılına girdi.
Okan Üniversitesi Öğretim Üyesi Onur Fayda, Uzakdoğu coğrafyasındaki ülkelerin mahallî takvimini “Hoş geldin Çin Tavşan Yılı” başlıklı yazısında şöyle aktardı:
“Hepimiz standartları severiz, hayatımızı kolaylaştırdığını kabul ederiz. Fakat hayatın renkleri aslında ton farklılıklarıyla oluşuyor. Mahallî kültürler bunu yaşatsa da küreselleşen dünya, büyüyen ekonomiler, internetle oluşan yaygın haberleşme her yerde birebir hamburgeri, Cola’yı, birebir müzikle dans eden tiktokcuları hayatımıza hâkim kıldı. Neyse ki lokal takvimler ve kutlamalar bunu bir ölçü kırmaktadır. İçinde bulunduğum Uzakdoğu coğrafyasında 1 Ocak yeni yılı daha çok Batılı yabancıları kapsarken, Çin yılbaşı (22 Ocak) bölge de Müslüman Malezya ve Endonezya dahi tartısını korumaktadır.
Hangi ülkeler hangi yılda?
Takvim (Calendar) etiyolojisine baktığımızda Romalıların ayın birinci gününe seslendikleri Calare’den kaynaklandığı düşünülmektedir. Roma takvimi, M.Ö 46’da Julius Caesar tarafından tekrardan düzenlendi. Günümüzde ise Ekim 1587’de Papa Gregory’in kayan Paskalya günlerini düzeltmek için oluşturduğu, bizlerin artık miladi takvim dediğimiz Gregoryan takvim haline geldi. Bu takvim artık ülkeler ortası bağlantı için neredeyse standart olarak kullanılmaktadır.
Dünya 2023’de iken…
Japonya – Reiwa 5
Tayvan – Minguo 112
Kuzey Kore – Juche 112
Nepal – Sambat 1143
Myanmar – Burmese 1384
İran/Afganistan – Güneş Hicri 1401
Bangladeş – Bengali 1429
İslami Hicri – 1444
Hindistan – Ulusal 1944, Vikram Salvat 2079, Kali Yuga 5123
Etiyopya – 2015
Endonezya – Java 1956
Tayland – 2566
İbrani – 5783
Çin – Tavşan Yılı, 4721
Uzakdoğu’da komşu coğrafyalar da seyahat ediyorsanız, Myanmar’a uğrayıp vakit da seyahat olarak 1384’e geri gidebilir, geleceği yaşamak istiyorsanız Tayland’da 2566’ya merhaba diyebilir, Güney Kore’de iki farklı yaşta beşerlerle tanışıp, Endonezya Java adasında 1956 ile karşılaşabilirsiniz. Fakat en hoşu ise Tavşan yılı ile Çin’de bulunabilirsiniz. Merak ederseniz, geçen yıl Kaplan yılı idi, 2023 Tavşan, 10 Şubat 2024 Ejderha, 29 Ocak 2025 Yılan, 17 Şubat 2026 At, 6 Şubat 2027 Keçi, 26 Ocak 2028 Maymun, 13 Şubat 2029 Horoz, 3 Şubat 2030 Köpek, 23 Ocak 2031 Domuz, 11 Şubat 2032 Fare, 31 Ocak 2033’de Öküz yılına girmiş olacağız. 12 yılda bir hayvanlar tekrar etmektedir.
Bir ufak anı: 12 yıl evvel Türkiye’den Sıhhat Yöneticilerini Tayland Sıhhat Sistemi ile ilgili Bangkok’ta ağırlamıştık. Bir yönetici, burası nasıl bir yer, beşerler akşamları tüylü playboy saç tokaları ile geziyorlar demişti. Akabinde kendisine tavşan yılına girdiğimizi anlatmıştım.” (HABER MERKEZİ)