Nisan ayında ikinci kez seçilen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, pazar günü 577 sandalyeli Ulusal Meclis’in yeni üyelerini belirlemek için yapılan ve yaklaşık 26 milyon seçmenin oy vermemeyi tercih ettiği seçimlerin ikinci turunda ciddi bir darbe aldı. Macron’u destekleyen merkezdeki partilerden oluşan “Birlikte” ittifakı mutlak çoğunluk için gerekli 289 sandalyeye ulaşamadı. Fransa İçişleri Bakanlığı verilerine göre “Birlikte” 245, sol ve çevreci partilerden oluşan Sosyal ve Ekolojik Yeni Halk Birliği (NUPES) 131, Marine Le Pen liderliğindeki aşırı sağ ise 89 milletvekili çıkardı. Parlamentodaki dağılım Macron’un elini kolunu bağlayan bir yapıya sahip. Bu da Fransa’nın önümüzdeki dönem yönetilememe riskiyle karşı karşıya kalmasına neden olabilir.
NEDEN KAYBETTİ
Macron göreve geldiğinden bu yana halkı ikna etmekte zorlandı. Açıkçası kaygıları gidermeyi de ana amaç olarak belirlemedi ve iç politikadan çok dış politikaya odaklanan bir profil çizdi. Seçmenleri çantada keklik olarak gören Macron’un tavrı karşısında biriken tepki sandıkta patladı. Le Pen’i geride bırakarak Cumhurbaşkanı seçilmesinde etkili olan oylar bu kez asıl sahiplerine verilince de mevcut tablo oluştu. Yeni seçilmiş Cumhurbaşkanı’nın seçmen tarafından cezalandırılıp parlamento seçimlerinde mutlak çoğunluğu kaybetmesi Fransa’da örneğine pek rastlanan bir durum değil.
MECLİSİ FESHEDER Mİ
Mevcut tabloda, Macron’un artık yeni ittifaklar oluşturmadan ve taviz vermeden programını uygulaması çok zor. Fransa Cumhurbaşkanı, “Birlikte” ittifakına destek için merkez sağdaki Cumhuriyetçilerin kapısını çalabilir ancak bu partiden gelen ilk sinyaller hiç de olumlu değil. Seçimlerin asıl kazananı olan aşırı sağın tarihi yükselişi de bu siyasi eğilimle mücadeleyi öncelik olarak belirleyen Macron için tam bir hezimet anlamına geliyor. Sistemin tamamen felç olma riski iyice artarken Macron’un yetkisini kullanarak Ulusal Meclis’i feshetmesi de gündeme gelebilir.
KABİNEYİ DE VURDU
Seçim sonuçları kabineyi de vurdu. Seçimlerde Başbakan Elisabeth Borne ve 14 bakan aday olmuştu. Sağlık Bakanı Brigitte Bourguignon, Ekolojik Geçiş ve Bölgesel Uyum Bakanı Amelie de Montchalin ve Deniz İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Justine Benin milletvekili seçilemedi. Bu bakanların istifa etmeleri gerekecek.
BASIN TOPA TUTTU
Fransız basını ise sonuçlar nedeniyle Macron’u topa tuttu. Merkez sol çizgideki Liberation gazetesi “Tokat” manşeti atarken, aşırı sağın yarattığı şoka, sol bloğun yükselişine ve Macron yandaşlarının düşüşüne vurgu yaptı.
8 VEKİLİ VARDI 89 VEKİL ÇIKARDI
Fransa’da parlamento seçimlerinin en başarılısı, şüphesiz Marine Le Pen liderliğindeki Ulusal Birlik (RN) partisi oldu. Bir önceki seçimlerde meclise sadece 8 milletvekili gönderebilen RN, bu seçimlerde vekil sayısını 89’a yükseltti. Hatta öyle ki, ittifaksız en çok vekil sahibi olan tek parti oldu. Aşırı sağın yükselen yıldızı Marine Le Pen, nisan ayındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Emmanuel Macron ile birlikte ikinci tura kalsa da seçimi kaybetmişti. Ancak bir önceki cumhurbaşkanlığı seçiminden çok daha iyi bir sonuç elde etmişti.
Bunda Le Pen’in merkez sağın oylarına da talip olması ve aşırı sağ çizgisini yumuşatarak bozulan ekonomi ile artan enflasyona odaklanması etkili olmuştu. Nitekim istikrarlı bir şekilde başarı çizgisini yükselten Le Pen, parlamento seçim sonuçlarının beklentilerinin de üstünde olduğunu belirterek, “En çılgın hayalimiz bile 60 milletvekilimizin olmasıydı. Vatandaşlarımızın göç, güvensizlik ve İslamcılığa karşı seferberliği bize güzel bir sürpriz oldu” dedi. Le Pen, seçim sonrası yaptığı açıklamada, “Ulusal meclis artık daha ulusal oldu” ifadelerini kullanmıştı.