Kağıt fiyatları kitapçıları, yazılı basını, matbaacıları ve öğrencileri kara kara düşündürüyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2021’de en yüksek fiyat artışı yüzde 168 ile selülozik kâğıtlarda gerçekleşti.
Zam şampiyonu olan kağıt ürünlerindeki fiyat artışları matbaacıların sabit bir ücret belirlemesini engelliyor.
Başkent Üniversitesi Finans ve Bankacılık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şenol Babuşçu da, Ocak 2021 tarihinde birinci hamur kağıdın ton fiyatının 720 dolar iken; Ocak 2022’de bin 360 dolara çıktığını belirtti. TL bazında yaklaşık yüzde 260 artış yaşandığına dikkat çekti.
Bu durum esnafı zor duruma sokarken, ekonomik sıkıntı içinde okumaya çalışan öğrencileri de bir hayli etkiliyor. Üniversite öğrencileri ders kitaplarının ve notlarının; üniversiteye hazırlanan öğrenciler ise test kitaplarının pahalılığından dert yanıyor.
SÖZCÜ muhabiri, İstanbul’da tarihi Sahaflar Çarşısı ve İstanbul Üniversitesi civarındaki esnafa ve öğrencilere mikrofon uzattı.
Haberi hazırlarken dolaştığımız bütün sahaflarda tezgahların üzerinde etiket basma makinelerinin durduğunu gördük.
Esnaf, fiyatlar sürekli arttığı için aynı sıklıkta etiketleri güncellemek zorunda kaldığını dile getirdi.
Esnaftan ve öğrencilerden aldığımız tepkiler ise şöyle oldu:
“İKİNCİ ELLERE VE FOTOKOPİYE YÖNELENLERDE SON DÖNEMDE ARTIŞ VAR”
Sahaf esnafı Burak Altay: Kitaplarda fiyat artışları oldukça yüksek. Ders kitabının fiyatı hemen hemen 100 lirayı aştı.
* Birçoğu da 100 liranın üzerinde. Uygun fiyatlı kitap çok kalmadı. (Bir lise öğrencisi her dersten test kitabı almak istese ortalama ne kadar ücret ödemesi gerekir?) İster lise 1’de olsun, ister lise 4’te olsun; ortalama bin ila 2 bin lira arasında bir fiyat çıkabiliyor. Acil olan kitapları alıyorlar. Ya da aralarında (kitapları) değiştirebiliyorlar.
* Onların haricinde kullanılmış kitap arayan var. (Fiyatları gördükten sonra sıfırını alamayıp ikinci ellere veya fotokopiye yönelenlerde son dönemde bir artış var mı?) Son dönemde artış var.
*Özellikle kopya, korsan, fotokopi, sahte ürün soran çok. Birçok öğrenci hatta akademisyen sahte fotokopiye yöneliyor.
“6-7 AY ÖNCE 89 LİRA OLAN TEST KİTABI ŞU AN 130 LİRA”
Sahaf esnafı Hamit Akgün: 80-90 liralık test kitapları 130-140 lira bandına çıktı. Öğrenciler maalesef rahatça alışveriş yapamıyorlar.
* Birçok dersten kaynak kitap alması gereken öğrenciler, temel ders olan matematik ve Türkçe’ye ağırlık verip sadece o ikisini alıp gidiyorlar. Maalesef durum o halde şu an. (Elindeki TYT Matematik Soru Bankası’nı göstererek) 6-7 ay öncesinde bunun fiyatı 89 liraydı. Sonra 120 lira oldu. Sonra 150 lira oldu. Şimdi fiyatını 130 liraya çektiler.
*Üniversiteye hazırlanan öğrenci, iyi bir kitap almak istiyorsa ders başına vereceği minimum tutar 100 lira. 7 dersten kitap alsa en az 700 lirası gidecek çocuğun…
“ÖĞRENCİLER ARTIK PDF ÜZERİNDEN ÇALIŞMAYA BAŞLADI”
Fotokopici esnafı Namık Kemal: Fotokopi fiyatlarındaki artış geçen seneye kıyasla yüzde 50. 10 kuruşa çekiyorduk, şu anda 15 kuruş oldu, bu önlü-arkalı.
*Tek yüzü 20 kuruş. Bu artışlar öğrencileri çok etkiledi. 10 lira vereceğine 15-20 lira veriyor. Öğrenciler de artık PDF üzerinden notlarına çalışmaya başladı.
*Çoğu öğrenci böyle yapıyor şu anda. Üniversite öğrencisinin tek ders için en az 35-40 lira ödemesi gerekyor. Dönemde 6 ders alsa 200 lirayı bulur. Bu sadece ders notu.
“BAŞKA ŞEYLERDEN KISARAK ALIYORUZ”
Üniversite öğrencisi Süleyman Kırık: Bir dönemlik kitap maliyetimiz 700-800 lirayı buluyor. Başka bir şeylerden kısıp mecburen alıyoruz.
“GEÇEN SENE TÜM KİTAPLARI ALABİLİYORDUM, BU SENE FOTOKOPİLERLE YETİNEBİLİYORUM”
Üniversite öğrencisi İsmail Aydın: Geçen sene tüm kitapları almama rağmen bu sene sadece fotokopilerle yetinebiliyorum.
*Geçen sene 40 liraya aldığım kitap bu sene 80 lira, bu yüzden de fotokopilerle idare etmeye çalışıyorum.
“ELİMDEKİ KİTAPLARI TAKAS EDEREK YENİSİNİ ALMAYA ÇALIŞIYORUM”
Üniversite öğrencisi Emir İnallı: Kitapevine gittiğim zaman, 2 hafta öncesinde 15 lira olan kitabın etiketinin üzerinin barkodla kapatılıp 30 lira yazıldığını görüyorum.
* Çok fazla kitap okumaya çalışan biri olarak bu beni etkiliyor. Almak istediğim kitapları, zam geldiğinden dolayı alamadığım oluyor.
*Sıfır kitap alamadığımda genellikle sahaftan alıyorum. Daha ucuza ikinci el almaya çalışıyorum ya da okumadığım kitapları verip takas yaparak yenisini almaya çalışıyorum.
“FİYATLAR CEBİMİZİ YAKIYOR”
Üniversiteye hazırlanan Batu Arı: Her şeyin fiyatı arttığı gibi test kitaplarına da zam geldi. Bu durumda tabi bizim cebimizi yakıyor.
*Araştırıyorum, nerede daha uygunsa oradan almaya gayret gösteriyorum. Çünkü bu sene üniversiteye hazırlanıyoruz, almamız gerekiyor. Son dönemde bizde de fotokopi ve PDF’e yönelme oldu.
*Ben de bu sorunu bir yazıcı alarak çözdüm. Başka türlü olmuyor çünkü. Sayfa başına fotokopi fiyatları artıyor.
“1-2 TANE ALIYORUM, TOPLU ALAMIYORUM”
Üniversiteye hazırlanan Berkay Akkaya: Kitapların fiyatı şu anda bütçemi aşıyor, alamıyorum. Aldığım zamanda 1-2 tane alabiliyorum, toplu alamıyorum. Önceden böyle bir durum yoktu, ilk defa bu sene yaşıyorum. Fiyatlar özellikle son 2-3 ayda çok artmış durumda.