İngiliz Milletler Topluluğu’na üye ülkelerden olan ve İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth’in devlet lideri olarak tanındığı Yeni Zelanda’da, Başbakan Jacinda Ardern, Elizabeth’in vefatının akabinde idare değişikliğine ait birinci kere değerlendirmede bulundu.
Cumhuriyete geçiş tartışmalarının yıllardır süren büyük bir tartışma olduğuna dikkati çeken Ardern, idare değişikliğinin hükümetin “yakın vakitte gündeminde olan bir şey olmadığını” ve bu mevzunun “aciliyetinin” bulunmadığını tabir etti.
Elizabeth’in vefatı ile ülkedeki cumhuriyet tartışmaları sürat kazanırken Ardern, idare değişikliği ile kraliçenin vefatını birbirine bağlı olaylar olarak ele almadığını vurguladı.
Öte yandan, daha evvel pek çok kere idare değişikliğine ait takviyesini lisana getiren Ardern, “Yeni Zelanda’nın vakitle varacağı yerin bu (cumhuriyet) olduğuna inanıyorum. Bunun benim ömür müddetim içinde gerçekleşeceğine inanıyorum.” dedi.
Ardern ayrıyeten, kraliçenin anısına 26 Eylül’ün resmi tatil ilan edildiğini ve “Yeni Zelanda’nın 70 yılı aşkın müddettir kraliçesi ve çok sevilen devlet lideri olarak” Kraliçe 2. Elizabeth için anma merasimi düzenleyeceklerini duyurdu.
Elizabeth, İngiltere’nin yanı sıra Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Jamaika ve Papua Yeni Gine’nin de ortalarında olduğu irili ufaklı bir dizi ülkenin de devlet lideri pozisyonundaydı.
AVUSTRALYA İLE ANTİGUA VE BARBUDA’DA DA CUMHURİYET TARTIŞMALARI PATLAK VERDİ
Elizabeth’in mevti sonrası, Avustralya ile Karayip adası Antigua ve Barbuda’da monarşiden ayrılıp cumhuriyet olma tartışmaları gündeme geldi.
Antigua ve Barbuda Başbakanı Gaston Browne bu mevzuda 3 sene içinde referanduma gidileceğini belirtti.
ALBANESE: KRALİÇE’NİN YASINI TUTARKEN, BUNDAN BAHSETMEK ŞU AN İÇİN UYGUNSUZ
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese gazetecilere verdiği demeçte, kendisinin İngiltere Hükümdarı III. Charles’a takdim edildiğini ve yeni hükümdara Avustralya halkının taziyelerini ilettiğini söyledi.
Albanese, “Kral’ın Avustralya ile derin bir münasebeti var ve majestelerinin ülkemize olan yakınlığı, bu öğlenden sonra yaptığımız kısa sohbette açıkça görüldü. Kral Charles’a Avustralya ve İngiltere’de verilen güçlü takviye beni çok etkiledi” dedi.
Diğer taraftan Albanese, misyondaki ikinci periyodunda cumhuriyetle ilgili bir referandum düzenleyip düzenleyemeyeceği sorulduğunda, “Bu şu anda karşılık vermek için uygun bir soru değil, Kraliçe Elizebeth’in hala yasını tutuyoruz. Şu andaki temel maksadımız, anayasada Avustralya’nın yerli halklarını tanımak. Lakin, referandum yapmak her vakit bir olasılık” dedi.
Avustralya’nın cumhuriyetçi hareketi 1999 referandum mağlubiyetinden sonra gücünü kaybetti, lakin Kraliçe II. Elizabeth’in mevti, birtakım muhaliflerin monarşiyi terk etme davetlerine yol açtı.