Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yaptığı değişikliklere nazaran, yabancı para mevduat ve iştirak fonundan, vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesabına dönüşüm gaye pahaları güncellendi. Daha evvel yalnızca gerçek şahıslara yönelik olan kelam konusu dönüşüm amaçlarına hükmî şahıslar de dahil edildi.
Bu kapsamda, mevduat ve iştirak bankaları, hukukî şahısların yabancı para mevduat ve iştirak fonu hesapları için de belirlenen dönüşüm oranına nazaran ek yabancı para mecburî karşılık tesis edecek.
Değiştirilen unsur doğrultusunda ek yabancı para zarurî karşılık oranları da tekrar düzenlendi. Buna nazaran, gerçek ve hükmî kişi dönüşüm oranı yüzde 10’un altında kalan bankalar ek olarak 5 puan, yüzde 10 ila 20 ortasında olan bankalar ek 3 puan yabancı para mecburî karşılık tesis edecek.
Gerçek yahut hukukî kişi dönüşüm oranı hesaplanamayan bankalar için Merkez Bankasınca belirlenen yordam ve temeller dikkate alınacak.
Bankalar daha önce ek yabancı para zarurî karşılık oranını yalnızca gerçek kişi dönüşüm oranına nazaran uyguluyordu. Eski bildirim kapsamında, gerçek kişi dönüşüm oranı yüzde 5’in altında olan bankalar ek 5 puan, yüzde 5 ila 10 ortasında olan bankalar ek 3 puan yabancı para zarurî karşılık tesis ediyordu.
2 EYLÜL İTİBARİYLE YÜRÜRLÜĞE GİRECEK
Uygulama 2 Eylül itibariyle yürürlüğe girecek.
ZORUNLU KARŞILIK ORANLARI NEDİR?
Zorunlu karşılıklar bir para siyaseti aracıdır.
Merkez Bankası, 2010 yılının son çeyreğinden itibaren uygulamaya başladığı yeni strateji çerçevesinde, tıpkı devirde enflasyon görünümünün olumlu seyretmesinin de sağladığı imkan dahilinde, makro finansal risklerin azaltılabilmesine yönelik siyasetler geliştirmiştir.
Bu doğrultuda, temel siyaset aracı olan bir hafta vadeli repo ihalelerine ek olarak mecburî karşılıklar faal bir halde kullanıma sokulmuştur.
Zorunlu karşılığa tabi yükümlülükler iki haftada bir cuma günü prestijiyle hesaplanır.
Bankaların tabi oldukları muhasebe standartları ve kayıt sistemi temel alınarak, yurt dışı şubelerinin yükümlülükleri dahil, Merkez Bankası’na, Hazineye, yurt içi bankalara ve memleketler arası mutabakatla kurulmuş olan bankaların Türkiye’deki merkez ve şubelerine olan yükümlülükleri hariç olmak üzere, mecburî karşılığa tabi Türk lirası ve yabancı para yükümlülüklerini oluşturur.