ANKARA – Meclis’in seçimlerden evvelki son yasama periyodu hararetli tartışmalarla başladı. CHP’nin başörtüsüne ait kanun teklifini TBMM’ye sunmasının akabinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yasal düzenlemeyi reddetti, anayasa değişikliğini işaret etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a “Yeni Anayasa, yeni Meclis’in işi olacak” sözleriyle reaksiyon gösteren, CHP önderi Kılıçdaroğlu’nun mevzuya dair paylaşımının akabinde ise “çeliştiler” değerlendirmesiyle karşılaşan CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel’e nazaran ortada bir çelişki yok. AK Parti’nin küme toplantısında bu türlü bir adımı atabileceğini öngördüklerini söyleyen Özel, anayasa teklifine dair ise 2010 referandum sürecini hatırlatarak cevap verdi, “Şeker kaplı zehir tehlikesi her vakit vardır” dedi.
‘MECLİS’TEN ÜMİDİ OLAN HERKESİN GÖZÜ MECLİS’TE OLACAK’
CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel, CHP’nin yeni yasama periyodunda atacağı adımlardan başörtüsüne ait karşılıklı açıklamalara, geçiş sürecine dair hazırladıkları çalışmadan genel başkanlık için niyetlerine kadar birçok başlıkta sorularımızı yanıtladı…
Seçimlerin öncesindeki son yasama devri başladı. CHP yeni yasama periyoduna nasıl hazırlandı?
Son yasama yılları her vakit ilgi caziptir. Sonunda seçim olur ve iktidarla ilgili halk bir kere daha karar verir. Buna daha fazla mana yükleyen genel tarihî perspektif var. O da cumhuriyetin 100’üncü yılının son yasama yılı olması. Seçimle cumhuriyetin ikinci yüzyılının iktidarını belirleyeceğiz. 20 yıllık Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarının gücünün çabucak hemen en taban noktalarında olduğu, iktidar değişimi talebinin toplumda önemli biçimde yükseldiği bir süreçte son yasama yılında olacağız. Meclis’ten ümidi olan herkesin gözü Meclis’te olacak.
‘CHP’NİN ÖNERECEĞİ SÜPRİZ GÜNDEMLER OLACAK’
Emeklilikte Yaşa Takılanlar için Tayyip Erdoğan, “Seçimi kaybedeceğimi bilsem de ben yokum” derken, seçimi kaybedeceğini görünce “EYT’yi çözün” noktasına geldi. Geniş toplumsal talebe dönüşmüş mevzularda iktidar yaz boyunca kelamlar verdi ve onlarla ilgili düzenlemeler olacak, yenileri de sürpriz olmayacak.
CHP’nin burada müspet bir ajandası var. Hem geçmişte kendi söylediklerinin yapılmasına katkı sağlayacak hem de EYT üzere bahislerde kapsamın dar tutulması durumunda tümünü kapsaması için çalışacak. Bir yandan da iktidarın, CHP’nin kabul edemeyeceği adımları olacak. Bunlardan birinci örnek ‘dezenformasyon yasası’ ile başlıyoruz. Burada faal bir muhalefet sürdürmek, dışarıdaki muhalefeti desteklemek, sonrasında da Anayasa Mahkemesi sürecini dikkatlice takip etmenin gerektiği süreçler olacak. Adalet ve Kalkınma Partisi’nin gündeminin dışında CHP’nin önereceği sürpriz gündemler olacak.
‘HAZIRLANACAK BÜTÇENİN YARISI İKTİDARIMIZDA KULLANILACAK’
Bir yasama yılının en değerli kısmı bütçedir. Cumhuriyetin birinci yüzyılının son bütçesi yapılacak. CHP’nin argümanı odur ki, bir sonraki bütçeyi biz yapacağız. Bu yüzden bütçe görüşmelerine başka bir kıymet atfediyoruz. Toplumda, dürüstlükle, liyakatle yönetirler algısını güçlendirecek bir bütçe süreci geçirmeyi planlıyoruz. Bu bütçeyi bir ana muhalefet misyonu verdiği parti imgesinden çok en geç 8 ay sonra yapılacak seçimlerde milletin iktidar vazifesini vereceği CHP olarak kendimizi konumlandırıyoruz.
BAŞÖRTÜSÜ TEKLİFİ: HEM SAMİMİYETİMİZİ VURGULAYALIM HEM DE GARANTİ OLSUN
Bu hafta gündemin en değerli başlığı başörtüsüne ait kanun teklifini Meclis’e sunmanız oldu. Konuştuğumuz hukukçular bu türlü bir kanun unsuruna gerek olmadığını söylüyor, anayasada da bu tabirlerin yerinin olmadığını tabir ediyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan da Kılıçdaroğlu’na yönelik “Adam üzere dürüst ol” üzere sert sözler kullandı. Bu teklif nasıl ortaya çıktı, gerek var mı?
Sayın genel lider “helalleşme” daveti yapıyor. Bu davetin çok farklı tarafları var. Roboski’yle helalleşmeden de bahsediyor başörtüsünün yasak olduğu devirde badire çekmiş bayanlarla helalleşmeden de bahsediyor. “Biz bu iktidardan rahatsızız, size oy vermek istiyoruz fakat bize daima ‘gelirlerse sizin başörtünüzle uğraşırlar’ diyorlar” üzere sorular yaz boyunca alanda çalışan arkadaşlarımıza soruldu. “Ekonomik olarak iktidar bizi mahvetti, iktidar değişikliği istiyoruz ancak AK Partili dostum bana ‘CHP’ye oy vermeyi düşünüyorsun fakat iktidara gelirse başörtüsünü yasaklar’ dedi, bu derdimiz var” kelamlarına karşı CHP, “Kanun teklifi verelim, garantiye alalım, milletin önünde teklifi sunup teklife oy vererek hem samimiyetimizi vurgulayalım hem de teminat olsun” diyor. Siyasette bu var. Bu gayri legal bir alan değil.
‘GERÇEK SİYASETTE BİR MANASI VAR’
“Buna muhtaçlık var mı yok mu” tartışmasına girmek istemiyorum. Yarın kalkıp bir devlet memuru, amir, “Ya kardeşim bununla ilgili kanunda bir şey yok, yönetmelik beni bağlamaz” diyebilir, demeyebilir de. Lakin bugün CHP iktidarı devralmadan evvel hem yasal garantiyi ortaya koymak hem de kanunu uygulayacaklara ve kanundan etkileneceklere kendi duruşunu göstermek ve tarih önünde adım atmak istiyorsa, gerçek siyasette bir manası vardır diye düşünüyorum.
Cumhurbaşkanı Erdoğan kanun teklifine reaksiyon gösterdi ama konuşmasının devamında anayasaya eklenmesine yönelik bir daveti oldu. Toplumsal medyada bilhassa CHP’nin bu başörtüsü adımıyla “gol yediği” değerlendirmeleri yapılıyor. Siz gol yediğinizi düşünüyor musunuz?
Meseleyi bir futbol maçına, gol atmaya, gol yemeye indirgemek kadar bu inancından ötürü başını örtmüş bireylere yapılabilecek büyük bir saygısızlık yok. Bir başkan çıkıyor ve her konuşmasında “Bu hususta bizim geçmişte kusurlarımız oldu” diyor. Bu kusurlarla yüzleşmenin ve ziyan gören beşerlerle helalleşmenin önünde atılan bu türlü bir adımı, “Siz gol atıyordunuz, karşı taraf da ‘gel anayasa değiştirelim’ diyerek size gol attı” üzere değerlendirmeler hem sıkıntıyı küçümsemek hem de âlâ niyet suistimali. Bu mevzuyu kendi vicdanında tartışan ve kıymet atfeden beşerler da bunun bir futbol maçına benzetilip, “goller atılıyor goller yeniliyor” diyerek kendi inanç ve giysileri üzerinden tartışılmasından rahatsız olacaklardır.
‘ANAYASA ADIMINI ÖNGÖRÜYORDUK’
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın anayasa açıklamasının akabinde siz bir tweet attınız ve “Yeni Anayasa, yeni Meclisin işi olacak” dediniz. Sizin arkanızdan CHP önderi Kılıçdaroğlu ise “Başörtülü bayanların hak ve özgürlüklerine kavuşması için önerdiğimiz bu yasal zırhı sen takviyeyle Erdoğan; şayet ardında yeniden kurnaz bir ajanda çıkmazsa olağan ki Alevi vatandaşlarımız dahil, hak ve özgürlükler konusunda getireceğiniz teklife her türlü dayanağı vermeye hazırız” dedi. Bu iki açıklamada çelişki olduğu tarafında değerlendirmeler vardı. Sizce çelişki var mı?
Çelişki olduğunu düşünmüyorum. Ömer Çelik’in açıklaması okunduğunda Adalet ve Kalkınma Partisi’nin küme toplantısında bu türlü bir adımı öngörüyorduk. Sayın Genel Lider salı günü Meclis’ten ayrıldığı sırada “bir anayasa değişikliği teklifi olursa ne yaparız” konusunda, “her gün anayasayı değiştiren birisiyle anayasayı değiştirecek değiliz” yaklaşımı, sayın genel lidere ilişkin bir yaklaşım ve bu yaklaşımını kamuoyuna duyurmak açısından bu tweeti attık. Sayın genel liderin tweetinin birinci cümlesi de başörtüsü sıkıntısını çözmek için yasal düzenlemenin kâfi olduğunu söylüyor ve takviye istiyor. Burada anayasa değişikliğine muhtaçlık olduğu üzere bir vurgu yok. Devamında da Alevilerle ilgili özgürlükçü bir şey yapacaksan ona her vakit dayanak vermeye hazırız diyor.
‘AK PARTİ’NİN HER VAKİT BİR BİLİNMEYEN AJANDASI OLUYOR’
Bizim her gün anayasayı çiğneyen birisiyle birlikte anayasa masasına oturmamız şöyle bir sonuç doğurur. AK Parti’nin her vakit bir bâtın ajandası oluyor. Akıllarında bir fırsatçılık oluyor. Bu özgürlükçü bir adım olmayacak. Bugün dezenformasyon yasası çıkarandan yarın öbür gün aileyi müdafaa ismi altında nasıl şeyler çıkarabileceklerini ya da seçim sistemine ait anayasada belirlenen birtakım hususların değiştirilmesine yönelik adımlar atarak kaybetmekte oldukları seçimde iktidara tutunmaya çalışacaklarını öngörmemek büyük bir eksik olur.
‘BİRKAÇ MEVZU ŞEKER KAPLI ZEHRE DÖNÜŞTÜ’
Peki iktidar kanadı yalnızca başörtüsüyle ilgili tek unsurluk bir anayasa değişikliği getirse CHP’nin tutumu ne olur?
Erdoğan konuşmasında onunla sonlu kalmayacağını kendisi de vurguladı. Askerlerin yaptığı bu anayasada, dünyadaki birçok çağdaş anayasada olan kimi teminatlar yok. Mesela anayasa çalışmalarında gündem teminatı yok. O denli olunca bir hususla başlayıp, komiteden da geçip, ilerleyen süreçte yalnızca salt çoğunlukla eklenebilmesi mümkün oluyor. Yeniden salt çoğunlukla bütün unsurların birlikte oylanabilmesine karar verilebiliyor. Halbuki ki hususların birlikte oylanmasıyla ilgili bir nitelikli çoğunluk aransa bir Meclis uzlaşısı olur. Örneğin 12 Eylül 2010 referandumda 23 unsurla yola çıkılmıştı, muhalefet partileri bu hususların 3’ü dışındaki bütün unsurları destekliyordu. Örneğin 12 Eylül generallerinin yargılanabilmesi, AYM’ye ferdî müracaat yapılabilmesi üzere hususları destekliyorlardı. Lakin gelin bunları farklı ayrı referanduma sunalım dendiğinde kabul etmediler, bir bütün halinde oylanması karara bağlandı. Adeta şu oldu; Anayasa Mahkemesi’nin yapısı, HSK’nın yapısı üzere birkaç bahis şeker kaplı bir zehre dönüştü. Artık tekrar şeker kaplı zehir tehlikesi her vakit vardır. Tekrar zehir üstüne şeker kaplamaya fırsat vermemek gerekiyor.
‘PSİKOLOJİK OLARAK DA TEKNİK OLARAK DA İKTİDARA HAZIRIZ’
Söyleminiz iktidar olacağınız istikametinde. CHP kendini ruhsal olarak iktidara hazırladı mı ya da hazırlıyor mu?
CHP kendini ruhsal olarak da teknik olarak da iktidara hazır hissediyor. Ancak bu tek başına kâfi değil. Vatandaş sizi hazır görüyor mu bu değerli. Bu yasama yılını bu açıdan önemsiyoruz. Bir iktidarın değişimini Ankara’da bürokratlar, kentlerde de evvel muhtarlar anlar diyorlar. Sayın genel liderimizin bürokratlara yönelik davetinden sonra CHP genel merkezine ve bizlere çok sayıda bürokrat yahut yakını birtakım evraklar ulaştırmak ya da “Atmak istemediğimiz imzaları atmaya zorlanıyoruz” diye binlerce müracaat oldu. Bu kıymetli bir gösterge. Sayın genel liderimiz yıllar evvel muhtarlarla bir ortaya geldiğinde güçsüz olduğumuz vilayetlerde muhtarların yüzde 10’u davetimize icabet ederken bugün neredeyse tamamı katılıyor. Bu iktidar değişimini yerelde muhtarların hissettiğini gösteriyor.
GEÇİŞ SÜRECİ ÇALIŞMASI: NEREDEYSE TAMAMLADIK
Altılı Masa’nın ikinci çeşit görüşmeleri başladı. Altı parti olarak Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme ‘Geçiş süreci’ üzerine çalışıyorsunuz. Meclis ayağının nasıl olacağı, nasıl bir idare yapısı oluşacağı merak ediliyor.
Geçiş sürecinin iç tüzüğünü ve geçiş sürecinden sonraki iç tüzüğü ve gerekiyorsa Meclis’te ön gördüğümüz idare anlayışına ait anayasa hususlarına dair belirli bir çalışma yapıyorduk. Bir müddettir çalışan, geçmişte ve bugün küme başkanvekilliği yapmış bireyler ile anayasa hukukçumuz İbrahim Kaboğlu’nun yer aldığı komitemiz var. Bu kurulla geçiş devrinin iç tüzüğünü ve sonraki iç tüzüğü konuşuyoruz. Kapsamlı bir çalışmamız var. Genel merkezimize sunacağız. Altılı Masa’nın oluşturduğu çalışma kümesinde kıymetlendirmek üzere çalışmamızı neredeyse tamamladık.
‘BU SİSTEMDE CUMHURBAŞKANI SEÇTİRMENİZ YETMİYOR’
Cumhurbaşkanı seçimi Meclis seçimlerinden daha fazla konuşuluyor. Siz Meclis seçimlerinin gölgede kaldığını düşünüyor musunuz? Meclis seçimleri de en az cumhurbaşkanlığı seçimi kadar değerli mi?
Gölgede kaldığını vakit zaman görüyoruz ve 7 yıldır küme başkanvekili olan ve Meclis’e inanan biri olarak bundan kaygı duyuyorum. Bu türlü bir algının pekişmesi yerine geriletilmesi için efor sarf ediyorum. Meclis çok kıymetli. Şu an bu tasarımı yapanlar, “Cumhurbaşkanı Erdoğan olacak, partisi de çoğunluğu elinde bulunduracak, her şey güle oynaya yürüyecek” diyerek yapmışlar. Lakin bu sistemde cumhurbaşkanı seçtirmeniz yetmiyor. Şayet Meclis çoğunluğunuz yoksa cumhurbaşkanı her alanda size karşı yasama faaliyetinde bulunarak, Erdoğan’ın bir vakitler söylediği, “Topal ördek” pozisyonuna seçilen cumhurbaşkanının düşmesi mümkün.
‘PARTİNİN ÇAY OCAĞINDA VAZİFE ALMAYA RAZIYIM’
CHP seçimler için argümanlı. Partinizde de Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığıyla ilgili ortak bir görüş var. Kılıçdaroğlu aday olur ve seçilirse CHP Genel Başkanlığı’yla ilgili bir süreç işleyecek. Genel başkanlık için konuşulan isimlerden biri de sizsiniz. Bu türlü bir süreçte CHP’de tartışma çıkar mı?
O kadar kritik bir seçim ve insanların ekonomik krizle birlikte canıyla uğraştıkları bir süreçte CHP iktidar değişimini ana gayesine koydu. Genel liderimizin cumhurbaşkanı adayı olması elbette partimizdeki herbirimizin dilek ettiği bir durum olmakla bir arada biz genel liderimizin çizdiği çerçeve içerisindeyiz ve bu Altılı Masa’nın tam mutabakatı. Adayımızın 13’üncü cumhurbaşkanı olması kritik bir problem. Her şey yolunda gidip, genel liderimiz da hem adaylaşır hem de seçimi kazanırsa oradan sonraki bahislerin bugünden tartışma alanına çevrilmesinin ne Millet İttifakı’na ne CHP’ye hiçbir yararı yok. Hepimizin ortak söylemi şu. Bu bahiste ismi geçenler ortasında olduğum için söyleyeyim. Birbirimizle bazen şakalaşıyoruz. CHP cumhuriyetin yüzüncü yılında iktidar olsun ben genel başkanlığa değil partinin, rastgele bir ilçemizin çay ocağında vazife almaya razıyım. Bu sıkıntıya kariyerist ve şahsî beklentilerle yaklaşmıyoruz. CHP’de tartışma olur mu? Bilakis, Türkiye’ye demokrasi vadediyoruz. O gün yeni bir genel lider seçiyorsak demokrasiyi Türkiye’ye getirmişiz demektir. Bu demokratik şuurun CHP içinde en ilerisinin yaşanacağından ve en sancısız halde bu sürecin atlatılacağından da kimsenin kuşkusu olmasın.