Pandeminin başladığı ilk aylardan itibaren 7’den 70’e herkesin merakla beklediği, “Yerli ve milli” aşı Turkovac 2021 yılının son günlerinde “Acil kullanım onayı” aldı. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan törenle “müjde”yi verdi, vatandaşlar aşılanmaya başladı.
Erdoğan Turkovac aşısı oldu mu açıklanmadı ama Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yerli aşı olduğunu duyurdu hatta fotoğrafla da bunu destekledi.
Törende daha önceki Sinovac, Biontech, Sputnik gibi aşılarda olduğu gibi aşının etkinlik verileri ve FAZ-3 çalışması sonuçları açıklanmadı. Törende kimse bundan bahsetmedi soran da olmadı. İlerleyen günlerde de merakla beklenen bu sorunun yanıtı gelmedi. Kafalarda soru işareti oluştu ama cevap ortada yoktu.
Türkiye Aşı Enstitüsü Başkanı ve Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara’nın söyledikleri ise özellikle konunun uzmanlarını tatmin etmek bir yana kullandığı ifadeler nedeniyle kızdırmış görünüyordu.
Prof. Dr. Ateş Kara, tören sırasında Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın hemen arkasındaydı.
Prof. Dr. Kara iki ayrı konuşmada şu ifadeleri kullandı:
“Elde ettiğimiz antikor seviyeleri Omicron’a karşı koruyuculuk sağlayacak şekilde görünüyor. Bu yönde çalışmalarımız ve bilimsel verileri bir araya getirme çalışmalarımız sürüyor. Turkovac’ı mevcut elimizdeki verilerle karşılaştırdığımız zaman Omicron’a karşı da koruyuculuk sağlıyor ama bunun süresi ne kadar olacak, bunu şimdi söylemek mümkün değil”
“TURKOVAC’ın hatırlatma dozu olarak uygulandığı çalışmalarda antikor seviyesinde hızlı bir zıplama olduğunu görüyoruz”
“SALGINLA, AŞIYLA İLGİLİ DENEYİMİ YOK”
Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Turkovac aşısını SÖZCÜ için değerlendirdi.
Prof. Dr. Ceyhan, “Kara’nın açıklamalarını nasıl anlamalıyız” sorumuza, “Anlamak için kafanızı çok yormayın. Bunu söyleyen arkadaşın ne salgınla ne aşıyla ilgili deneyimleri var. Tamamen işte böyle yanlış tahminlerde bulunarak, yanlış öngörülerde bulunarak, salgını bu hale getirdiler zaten” dedi.
“CİDDİYE ALMIYORUM”
Ceyhan net konuştu:
“Ateş Bey benim yanımda çalışan bir öğretim üyesi… Hayatında aşıyla ilgili bir faaliyeti olmadı. O başka konularla ilgiliydi. Salgınla ilgili bir deneyimi olmadı ama bakanlıkla ilişkiler falan farklı yürüdü herhalde ki öyle bir pozisyona getirildi.
Yoksa aşıda biraz deneyimi olan bir insan, “antikorları hoplatıyor, zıplatıyor” gibi, son derece gayri bilimsel ifadeler zaten kullanmaz. Onun için ben o söylenenleri ciddiye bile almıyorum.”
“SİNOVAC’LA TAMAMEN AYNI YAPIDA”
Prof. Dr. Mehmet Ceylan, Turkovac ile ilgili verilerin açıklanması gerektiğini vurgulayarak şöyle konuştu:
Turkovac, açıkçası elimizde bir verisi olmayan ama sadece bildiğimiz Sinovac’la tamamen aynı yapıda olan bir aşı… Yani içindeki katkı maddeleri ve miktarları dahi Sinovac’la tamamen aynı olan bir aşı… Şimdi birisi “Bizim aşımız Sinovac’tan daha iyi” diyorsa buna bir açıklama getirmek zorunda. Yani tamamen aynı yapıda bir aşı neden daha iyi olsun. Hiç böyle bir neden belirtmeden, hiçbir veri sunmadan, yani Faz-3 çalışmasına kaç hasta alındı, kaç hastanın sonuçları var ellerinde… Bunlar belli olmadan, bu açıklamalar bilimsel bir yaklaşım olmaz… Ama bunlar belli maksatlarla söyleniyorsa ben bilemem tabi…”
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, ” Sonuçta bu yerli bir aşı… Sinovac’la eş değer bile olsa, “Kullanılmalı” diyebilir miyiz? Vatandaşa tavsiyeniz nedir?” sorumuzu ise aynı netlikte cevapladı:
Burada söz konusu olan insan sağlığı… Ben önümde veri olmadan, “Bunu kullanın, bunun yerine şunu yapın” diyemem. Onun için bu Faz-3 çalışmasında neler bulundu. “Hopluyor, zıplıyor” dedikleri antikor düzeyleri nedir, bunları bilmem lazım ki yorum yapayım.
Bu sadece antikor seviyesiyle de ilgili değil. Bu koruyuculuk ne kadar sürüyor bilmiyoruz.
“YAPTIKLARININ TUTAR TARAFI YOK”
Bakın aynı insanlar maalesef tamamen gayrı bilimsel bir yaklaşımla “Efendim inaktif aşı daha bilinen bir yöntemle yapılıyor, Biontech’in bilinmiyor” gerekçesiyle Sinovac aldırdılar. Ben de dahil özellikle risk grubunda olan herkese Sinovac aşısı yaptırdılar. Ama şimdi dünyada örneği olmayan 5’inci doz kararı alıyor aynı grup. Yani şunu demek istiyor: “Bu Sinovac’ların size hiçbir etkisi olmadı. 3 doz Biontech yaptırın.” Hiçbir yaptıklarının tutar tarafı ya da açıklanabilecek tarafı yok ki…