Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) Dünya Kültür Mirası Listesi’nde bulunan, açık hava müzesi niteliğindeki Troya Antik Kenti’ndeki hafriyat çalışmaları tarihe ışık tutuyor. Resmi hafriyatları 150 yıl evvel başlayan ve pek çok arkeolojik keşfin yapıldığı Troya’dan çıkarılan eserler, antik kent girişinde yaklaşık 3,5 yıl evvel açılan Troya Müzesi’nde sergileniyor.
Arkeologlar bu periyot kazılarında, Schliemann’ın yurt dışına kaçırdığı tarihi yapıtları çıkardığı höyüğe ulaşmaya çalışıyor.
Troya Antik Kenti Hafriyat Heyeti Lideri ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rüstem Aslan, Kültür ve Turizm Bakanlığının müsaadesi, Türk Tarih Kurumunun takviyesi ve ana sponsor İÇDAŞ AŞ’nin sağladığı imkanlarla kazılara devam ettiklerini söyledi.
TROYA BİRİNCİLERİN KENTİ
Homeros’un Troyası’nın birincilerin kenti olduğunu anlatan Aslan, “İlk defa 19’uncu yüzyılda bizlerin höyük, katman hafriyatı dediğimiz hafriyatlar burada yapılıyor. Birinci defa arkeolojik hafriyatlarda fotoğrafla belgeleme burada yapılıyor. Birinci koordinat sistemiyle çalışma burada yapılıyor. Yeniden arkeolojik kazıların sinemayla belgelenmesi Troya’da oluyor yani Troya arkeolojinin bilime dönüştüğü yer” dedi.
Osmanlı periyodunda arkeolojik emelli birinci kamulaştırma çalışmasının Troya’da yapıldığını aktaran Aslan, “Dönemin Maarif Nazırı (Milli Eğitim Bakanı) Saffet Paşa’nın Schliemann’dan süratli davranarak burayı kamulaştırarak Osmanlı Devleti’ne kazandırması ve buluntuların Osmanlı Devleti’nin müzelerine gitmesini sağlayan, kamulaştırılma çalışmasının olduğu yerde hafriyat yapıyoruz. Troya’da çalışanlar olarak Saffet Paşa’ya minnettarız” diye konuştu.
Prof. Dr. Aslan, evvelki yıllarda başladıkları hafriyatları sürdürmelerinin yanında bu sene yaptıkları çalışmaların en kıymetlisinin, 1870-1873’te Schliemann’ın hafriyat yaptığı bölgeden attığı höyük toprağına inmeye başlamaları olduğuna dikkati çekti.
Heinrich Schliemann’ın höyüğü kazmaya başlayıp çıkan toprağı daha sonra tekrar bu höyüğün üzerine dolgu olarak attığını aktaran Aslan, şunları kaydetti:
“Schliemann’ın kazıp attığı topraklara ulaştık, 5 metre sonra da özgün höyüğe iniyoruz. Yani Schliemann’ın hafriyata başladığı höyük dolgusunun üzerindeyiz. Önümüzdeki periyotta burada hem arkeolojik hem buluntu açısından çok değerli sonuçlarla karşı karşıya kalacağız. Şu anda arazi çalışmasında bilhassa birinci haftalarda 1870-1873’te Schliemann’ın kazıp attığı toprakları kaldırıp höyüğün orjinal toprağına inmeye çalışıyoruz. Birkaç gündür de höyüğün özgün, Schliemann’ın kazılara başladığı periyottaki dolgusunun üzerinde bulunuyoruz, bu çok kıymetli.”