Enflasyondaki yükselişi frenlemek için bu yıl 70’i aşkın merkez bankası faiz artırırken, Türkiye’nin yüzde 80’e dayanan enflasyona karşın 8 ay sabit bıraktıktan sonra siyaset faizini 100 baz puan düşürmesi başta olmak üzere uyguladığı iktisat siyasetleri yabancı finans kuruluşlarının reaksiyonunu çekmeye devam ediyor.
Bu reaksiyonlardan sonuncusu da Türkiye’nin finans piyasalarının yakından tanıdığı Londra merkezli Bluebay Varlık İdaresi’nde gelişen piyasalar grubunun yöneticisi olan stratejist Timothy Ash‘ten geldi. Ash, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda Türkiye’nin artık finansal araçlar için bir piyasa olmaktan çıktığına dikkat çekerek, “Daha çok merkezden planlanan bir finans sistemine dönüştü” dedi. Bankalara artık kredi için hangi oranlarda faiz uygulayacaklarının ve devlet tahvili satın almalarının söylendiğini belirten Ash, “Finansal araçların fiyatları artık arz ve talepten fazla dikteyi yansıtıyor” sözlerine yer verdi.
Turkey no longer has a “market” in financial instruments, but rather “centrally planned” finance. Banks are told what rates to charge on credit, and told to buy government debt. Prices of instruments now reflect the diktat rather than demand and supply.
— Timothy Ash (@tashecon) August 25, 2022
‘Borsaya gelen yabancılar kamikaze fonlar’
Ash’in paylaşımını yorumlayan finansal piyasalar uzmanı İris Cibre, 19 Ağustos haftasındaki 366 milyon dolarlık girişle Borsa İstanbul’a son 3 haftada 724 milyon dolarlık para girişi olduğuna dikkat çekerek, “Ancak bunlar uzun vadeli yatırımcı değil, daha çok kamikaze fonlar. Vur-kaç yapmak için geliyorlar” dedi. Son haftalardaki girişle birlikte yabancı hissesinin 5 Ağustos prestijiyle 2 puan yükselişle yüzde 34.68’e çıktığını belirten Cibre, “Bu yıl haziran ayına kadar pay senedi piyasasından 3.2, DİBS’ten 1.9 milyar olmak üzere toplam 5.1 milyar dolarlık çıkış olmuştu. Son girişle birlikte bu yılki yabancı çıkışı 4.8 milyar dolara gerilemiş oldu. Fakat bu tekrar de 2004 birinci bilgi tarihi prestijiyle hâlâ taban düzeyde olduğumuz gerçeğini değiştirmiyor” diye konuştu.
‘Kredi notu uzun vadeli yatırımcı tipine uygun değil’
Türkiye’nin en son milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s tarafından B2’den B3’e düşürülerek, negatif’ten durağan’a indirilen not görünümünün uzun vadeli yatırımcı tipine uygun olmadığını vurgulayan Cibre, “Serbest piyasa iktisadı falan kalmadı. Merkezi olarak tüm finansal araçlara istenildiği vakit müdahale ediliyor ve bundan olumlu sonuç alınması bekleniyor. Fiyatlar dikte ile oluşturuluyor” yorumunu yaptı.