İçtihat Bülteni’nden edinilen bilgiye nazaran; Aile Mahkemesi’ne başvuran C.U. isimli bayan, eşinin daima hakaretine maruz kaldığını, daima palavra söylediğini, şiddet uyguladığını, birlik misyonlarını yerine getirmediğini, sadakatsiz davrandığını, sık sık iş değiştirmek suretiyle işinde sebat etmediğini argüman etti.
Evin muhtaçlıklarını karşılamadığını ileri sürerek tarafların boşanmalarına, velâyetin anneye verilmesine, çocuk faydasına 1.000 TL tedbir-iştirak nafakası ile davacı faydasına 1.000 TL tedbir-yoksulluk nafakası ve 100 bin TL maddi, 100 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesini talep etti. Davalı koca E.U. ise tüm tezleri inkârla, davacının haklı çıkmak ismine kendisine yönelik gerçek dışı argümanlarda bulunduğunu, tez edilenin bilakis evlilik birliğinden kaynaklanan tüm vazifelerini eksiksiz yerine getirdiği hâlde davacının misyonlarını yerine getirmediğini öne sürdü.
Davalı koca; davacının hudut hastası olduğunu, ruhsal tedavi gördüğünü, eşine hakaret ettiğini, kablo ile boğmaya çalıştığını, yaralamaya uygun eşyalarla davalıya saldırdığını ileri sürerek tarafların boşanmalarına, velâyetin kendisine verilmesine, çocuk faydasına 500 TL tedbir-iştirak nafakası ile davalı faydasına 25 bin TL maddi, 25 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesini talep etti.
Mahkeme, vakit içerisinde taraflar ortasında süreklilik gösterir derece ve şiddette, arbede, tartışma, huzursuzluk ve sorunların başladığı, erkeğin eşini oburlarının yanında azarladığı, “çık dışarı” diyerek bağırdığı, savurgan davranışlarda bulunduğu, fizikî şiddet uyguladığı, küfür ettiği, konuklara olması gerektiği üzere davranmadığı, maddi-manevi birlik misyonlarını yerine getirmediğine de dikkat çekti.
Mahkeme kararında; bayanın da eşine tartışma anında “şerefsizsin, bilmem ne çocuğusun, yalancı, sen adam mısın, adam olsan bu türlü yapardın, tekrar beceremedin, kaç kuruşluk adamsın” biçiminde kelamlar söylediği, eşyaları fırlattığı, eşini çimdiklediğine vurgu yapıldı. Taraflar ortasındaki evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı, boşanmaya sebep olan olaylarda erkeğin ağır, bayanın az kusurlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, tarafların boşanmalarına, velâyetin anneye verilmesine, çocuk faydasına 300 TL tedbir-600 TL iştirak, bayan faydasına 400 TL önlem nafakası ile 35 bin TL maddi, 15 bin TL manevi tazminat ödenmesine, daima ve sistemli geliri olması nedeniyle bayanın yoksulluk nafaka talebinin reddine karar verdi.
Kararı her iki taraf avukatı da temyiz edince devreye giren Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, davacı bayanın kamu çalışanı olduğu ve kocasına oranla daha çok maaş aldığı gerekçesiyle önlem nafakası kararının yasaya alışılmamış olduğuna dikkat çekti. Yine yapılan yargılama sonrası Aile Mahkemesi, birinci kararında direndi. Taraflar kararı temyiz edince devreye bu sefer Yargıtay Hukuk Genel Heyeti girdi.
Emsal nitelikte bir karara imza atan Konsey; tarafların ekonomik ve toplumsal durum araştırma tutanağına nazaran bayanın kurum avukatı olarak, erkeğin ise özel kesimde daha maaşla çalıştığına dikkat çekti.
Kararda şöyle denildi: “Eşler, her ne kadar boşanma kademesinde da olsalar; kanundan doğan bu yükümlülükleri gereği devam eden mecburî masraflara güçleri oranında emek ve mal varlıkları ile katılmak zorundadırlar. Tarafların gelirinin bulunması TMK’nın 169. hususuna dayalı önlem nafakası hükmedilmesine pürüz değildir.
Bu nedenle eldeki davada her ne kadar tarafların gelir durumları karşılaştırıldığında bayanın erkeğe oranla daha fazla maaş aldığı görülse de, bu durum lakin öbür eşin birlik sarfiyatlarına katılmadaki oranını belirlemede bir ölçü olarak değerlendirilebileceğinden direnme kararı yerindedir. Direnme uygun olup, hükmedilen önlem nafakasının ölçüsüne yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için belgenin Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine oy çokluğu ile karar verilmiştir” denildi.
“HAKKANİYETLİ DEĞİL”
Kararı kıymetlendiren İstanbul Barosu üyesi Avukat Fatih Karamercan şunları söyledi: “743 sayılı Türk Kanunu Medenisi’nin 152. unsurunun 1. fıkrasında, ‘Koca, birliğin reisidir’ kararı mevcuttu. 01.01.2002 yılında yürürlüğe giren Türk Uygar Kanunu’nda kelam konusu karar kaldırılmış ve Türk Uygar Kanunu’nun 186. unsuru ile eşlerin; oturacakları konutu birlikte seçecekleri, birliği beraberce yönetecekleri ve birliğin masraflarına güçleri oranında emek ve malvarlıkları ile katılacakları karara bağlanmıştır.
Bu nedenle Yargıtay 2. Hukuk Dairesi uygulamasını geçersiz sayan 2022 tarihli Yargıtay Hukuk Genel Şurası kararına katılmak, hem Türk Uygar Kanunu kararları hem de hakkaniyet gereği mümkün değildir. Ayrıyeten, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2018 tarihli “eşlerin ekonomik güçleri birbirine yakın ise süreksiz önlem nafakası verilmeyebilir” formunda verilmiş kararının bulunduğunu da belirtmek isterim.”